Kwasy Omega-3: Jakie wybrać? Najlepsze produkty z omegami
🛒 Sprawdź w sklepie: Kwasy Omega-3 w nowej formule PREMIUM!
Bogatym źródłem kwasów omega-3 są tłuste morskie ryby (takie jak łosoś, makrela i śledź) oraz oleje roślinne (olej lniany, z orzechów włoskich i rzepakowy). Jednak tylko te pierwsze stanowią bezpośrednie źródło kwasów EPA i DHA – koniecznych dla zdrowego funkcjonowania mózgu, serca i oczu.
Kwasy omega-3 można też uzupełnić wysokiej jakości suplementem diety. Przy wyborze warto zwrócić uwagę na zawartość kwasów DHA i EPA (przynajmniej 250 w porcji dziennej). Suplement z omega-3 powinien zawierać głównie olej rybny i jak najmniej sztucznych dodatków (jak cukier czy barwniki).
Zobacz, jak wybrać najlepsze!
Spis treści:
- Kwasy omega-3 – jakie wybrać?
- Kwasy omega-3 – produkty
- Tłuste morskie ryby i oleje rybne
- Oleje roślinne, orzechy i algi
- Jak wybrać suplement z kwasami omega-3?
- Produkty bogate w omega-3 – które wybrać?
Może Cię zainteresować:
- Kwasy omega-3: właściwości
- Kwasy omega-3-6-9
- Kwasy omega-3 z norweskiego łososia
- Kwasy omega-3 dla dzieci
- Kwasy omega-3 a cholesterol
- NNKT – co to takiego?
- Kwasy DHA, EPA I ALA
Kwasy omega-3 – jakie wybrać?
Najlepiej wybierać kwasy omega-3 z naturalnych źródeł: EPA i DHA z tłustych morskich ryb (łosoś, makrela, śledź), ALA z oleju lnianego (2 350 mg ALA w 1 łyżce!). Przy suplementach zwróć uwagę na świeżość oleju (TOTOX<10) i wybieraj te, które mają minimum 250 mg EPA+DHA w dziennej porcji.
Nie oznacza to oczywiście, że roślinne źródła kwasów omega-3 są mniej wartościowe, niż zwierzęce. Aby mieć pewność, że dostarczasz organizmowi zarówno kwasu ALA, jak i dobroczynnych DHA i EPA – warto wprowadzić do diety zarówno wybrane oleje roślinne, jak i tłuste morskie ryby.
Sprawdź, które najlepiej wybrać, żeby dostarczyć organizmowi koniecznych dla zdrowia omeg!
Sprawdź: Kwasy Omega-3 PREMIUM: 2 x więcej oleju z norweskiego łososia!
Kwasy omega-3 – produkty
Top 5 produktów bogatych w kwasy omega-3 to:
- Makrela (4,5 g DHA i EPA na 100 g)
- Olej z wątroby dorsza (2,5 g DHA i EPA na 100 g)
- Łosoś (2,0 g DHA i EPA na 100 g)
- Śledź (2,1 g DHA i EPA na 100 g)
- Sardynki (1,5 g DHA i EPA na 100 g)
- Pstrąg (1,5 g DHA i EPA na 100 g)
Kwasy omega-3 są ważne dla zdrowia serca, mózgu, stawów i układu odpornościowego.
Tłuste morskie ryby i oleje rybne (DHA + EPA)
Produkty odzwierzęce (w szczególności tłuste morskie ryby) stanowią najlepsze dostępne źródło kwasów EPA i DHA w diecie. Zgodnie z najnowszymi Nordyckimi Rekomendacjami Żywieniowymi zdrowe osoby powinny spożywać nawet 300 – 450 g ryb tygodniowo – z czego przynajmniej 200 g powinny stanowić tłuste ryby morskie.
#1 Makrela – 4 580 mg EPA + DHA w 100 g produktu
Makrela to niewielka morska ryba o wysokiej zawartości tłuszczu. Możesz kupić ją w sklepie w postaci gotowych do spożycia wędzonych porcji. Mięso makreli jest niezwykle bogate w substancje odżywcze: w 100 gramach znajdziesz 500% Referencyjnej Wartości Spożycia (RWS) witaminy B12 i 130% RWS selenu.
Co więcej – wiele osób docenia smak tej ryby i praktycznie zerowy wysiłek włożony w przygotowanie.
#2 Łosoś – 2 150 mg EPA + DHA w 100 g produktu
Łosoś to jeden z najbogatszych w składniki odżywcze pokarmów na świecie. Oprócz drogocennych kwasów omega-3 zawiera także wysokiej jakości białko, duże ilości witaminy D, selenu i witamin z grupy B.
Mięso z łososia możesz upiec, grillować lub zjeść w formie surowej – w sushi lub sałatce.
Może Cię zainteresować: Omega-3 z najświeższym na świecie olejem z łososia
#3 Olej z wątroby dorsza – 2 438 mg EPA + DHA w 1 łyżce stołowej
Zwany również tranem był od wieków stosowany jako środek na poprawę odporności. Olej z wątroby dorsza ma charakterystyczny rybny smak i zapach – dlatego często producenci dodają do niego dodatki smakowe, aby nadać mu nieco przyjemniejszy aromat.
Tran z wątroby dorsza zawiera nie tylko kwasy omega-3 – jest też cennym źródłem witamin. Jedna łyżka stołowa zawiera aż 170% dziennej zalecanej dawki witaminy D i 453% dziennej zalecanej dawki witaminy A. Nie należy jednak przekraczać zalecanej przez producenta porcji – ponieważ nadmiar witaminy A może być szkodliwy dla zdrowia.
#4 Śledź – 2 150 mg EPA + DHA w 100 g produktu
Śledź jest średniej wielkości rybą, która występuje w wielu odmianach – jedną z nich jest popularny w Polsce śledź bałtycki. Śledzie często wędzi się na zimno, podaje w zalewie octowej, solnej lub oleju.
Mięso ze śledzia to bogate źródło kwasów omega-3 oraz selenu (prawie 100% dziennej RWS w 100 g) i witaminy B12 (779% dziennego RWS w 100g).
#5 Sardynki – 1 463 mg EPA + DHA w 100 g produktu
Sardynki to niewielkie rybki, jedzone zwykle w charakterze przystawki lub przekąski. Oprócz drogocennych kwasów omega zawierają też witaminę B12 (370% dziennej RWS w 100g), witaminę D (24% dziennej RWS w 100 g) i selen (96% dziennej RWS na 100 g).
Oleje roślinne, orzechy i algi (ALA)
Pokarmy roślinne zawierają głównie kwas ALA (wyjątkiem są tutaj algi), który jest niezbędnym dla zdrowia kwasem tłuszczowym omega-3. ALA może być przyjmowany wyłącznie z pożywienia – Twój organizm nie potrafi go sam produkować. Dzienne zapotrzebowanie na kwas ALA dla zdrowych dorosłych wynosi 0,5% wartości energetycznej diety – czyli około 1-2 g.
#1 Algi – zawierają ALA, EPA i DHA – zawartość w zależności od gatunku
Algi, takie jak coraz bardziej popularna spirulina, chlorella, czy wodorosty wakame to bogate źródło kwasów omega-3, dostępne dla wegan i wegetarian. Są wyjątkowe – ponieważ jako jedyne wśród roślin zawierają nie tylko kwas ALA, ale też dwa inne bardzo cenne dla Twojego zdrowia kwasy omega-3: EPA i DHA.
Jeśli zastanawiasz się „z czym to się je”:
- Nori to wodorosty wykorzystywane w sushi.
- Suszone wodorosty możesz jeść jak chipsy.
- Chlorella i spirulina są dostępne w postaci zielonego proszku – który możesz dodać do koktajlu.
#2 Siemię lniane – 2 350 mg ALA w 1 łyżce stołowej
Te niewielkie brązowe nasiona są najlepszym znanym źródłem kwasu ALA. Olej z siemienia lnianego rozbija bank – w 1 stołowej łyżce znajdziesz aż 7 260 mg ALA! Z tego względu ten drogocenny olej jest często wykorzystywany w suplementach diety z roślinnymi kwasami omega-3. Ale uwaga – olej lniany ma stosunkowo niską temperaturę dymienia. Dlatego nie nadaje się do smażenia – ale będzie świetnym uzupełnieniem sałatki.
Siemię lniane oprócz cennego kwasu ALA jest też dobrym źródłem błonnika, magnezu i innych składników odżywczych. Olej z tych nasion ma bardzo dobrą proporcję kwasów omega-3 do omega-6 (1:1,5) – dlatego zdecydowanie warto włączyć go do diety.
Ciekawostka: Kwasy Omega-3-6-9 – poznaj zasadę Złotej Proporcji
#3 Nasiona chia – 2 071 mg ALA w 1 łyżce stołowej
Nasiona chia znane były już starożytnym Aztekom. Choć małe – stanowią niezwykle cenne źródło substancji odżywczych: kwasu ALA, manganu, selenu i magnezu, a także błonnika.
W jednej porcji (ok. 30 g) nasion chia znajduje się aż 5 g białka – w tym 8 kluczowych dla zdrowia aminokwasów. Jeśli chcesz przygotować szybką i zdrową przekąskę z nasionami chia – zalej je mlekiem (krowim lub roślinnym), wymieszaj i odstaw na noc. Powstały w ten sposób budyń możesz podać z syropem klonowym lub owocami.
# 4 Orzechy włoskie – 2 570 mg ALA na porcję (30 g lub 7 orzechów)
Orzechy włoskie są naładowane do pełna substancjami odżywczymi – błonnikiem, miedzią, witaminą E, manganem i oczywiście kwasami ALA. Co ciekawe – większość antyoksydantów i substancji korzystnych dla zdrowia znajduje się w skórce orzecha. Pamiętaj więc, aby nie usuwać jej przed jedzeniem.
#5 Soja – 1 440 mg ALA na 100 g suchej prażonej soi
Soja to świetne źródło błonnika i roślinnego białka – dlatego cieszy się tak dużą popularnością wśród wegan i wegetarian. Zawiera także: kwas foliowy, magnez, potas i witaminę K.
Naukowcy zwracają uwagę na wysoką zawartość kwasów omega-6 w ziarnach soi – „szóstek” znajdziesz w soi znacznie więcej niż „trójek”. Zbyt wysoka podaż kwasów omega-6 w stosunku do kwasów omega-3 może być powodem bardziej prozapalnego profilu organizmu. Dlatego – choć warto wprowadzić soję do diety – lepiej nie spożywać jej w zbyt dużej ilości.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie omega-3?
Przede wszystkim zwróć uwagę na źródło oleju (tłuste morskie ryby i algi dla DHA i EPA) oraz jego świeżość (TOTOX<10). Najlepiej wybierać suplementy, które mają przynajmniej 250 mg EPA+DHA w dziennej porcji. Warto też sprawdzić badania i certyfikaty (ORIVO, Friend of the SEA).
- Zyskujesz pewność, że dostarczasz organizmowi dokładnie taką dzienną porcję omeg, jakiej potrzebuje (250 mg EPA+DHA, przynajmniej 1-2 g ALA).
- Wiesz, że olej rybi, który stosujesz nie jest skażony metalami ciężkimi i rtęcią – przy produkcji jakościowych suplementów olej rybi jest oczyszczany z wszelkich zanieczyszczeń.
- Możesz uniknąć nieprzyjemnego rybnego posmaku – jeśli nie lubisz smaku ryb. Wysokiej jakości suplementy diety z omegami nawet jeśli zawierają olej rybi – dzięki specjalnemu procesowi obróbki jest on bezsmakowy.
Jeśli nie jesz mięsa możesz sięgnąć po suplementy diety z algami Schizochytrium – które stanowią dobre źródło kwasów EPA i DHA dla wegan i wegetarian.
OmegaMarine™ Premium (2+1 GRATIS!)
Podsumowanie: Produkty bogate w omega-3 – jakie wybrać?
Zdrowa dieta powinna zawierać zarówno kwasy omega-3 pochodzenia roślinnego (głównie ALA), jak i omegi odzwierzęce (cenne kwasy EPA i DHA). Jeśli nie jesz mięsa rozwiązaniem mogą być algi – które jako jedyne rośliny zawierają zarówno ALA, jak i EPA i DHA.
- Żywność pochodzenia roślinnego to głównie źródło ALA – który pomaga utrzymać właściwy poziom cholesterolu we krwi. Najlepsze źródła tego kwasu to: siemię lniane (także olej z siemienia lnianego), nasiona chia, soja i orzechy włoskie.
- Najlepsze źródło kwasów EPA i DHA (które są ważne dla zdrowego funkcjonowania mózgu, serca i układu wzroku) stanowią tłuste morskie ryby, jak: makrela, łosoś, dorsz, śledź i sardynki. Aby uniknąć skażenia metalami ciężkimi i rtęcią unikaj długożyjących ryb drapieżnych (rekin, tuńczyk, szczupak).
- Suplementy diety z kwasami omega-3 – to dobry pomysł, aby uzupełnić dietę w te cenne kwasy, pod warunkiem, że wybierzesz produkt wysokiej jakości. Przed zakupem sprawdź, czy suplement zawiera rekomendowaną dzienną porcję kwasów omega-3 (1-2 g dla ALA, 250 mg dla EPA+DHA). W przypadku suplementów na bazie rybiego oleju warto też sprawdzić z jakiej ryby pozyskano surowiec, gdzie została złowiona i czy był to proces przyjazny dla środowiska.
Dziękuję za przeczytanie mojego artykułu, a po więcej tematów związanych ze zdrowiem i zbilansowaną dietą zapraszam na stronę: Natural.pl
FAQ
Najlepszym źródłem kwasów omega-3 są tłuste morskie ryby (DHA + EPA) i oleje roślinne (lniany, z orzechów włoskich). Źródła roślinne zawierają tylko jedną z cennych omeg – kwas ALA. Jeśli szukasz roślinnego źródła wszystkich ważnych omeg – celuj w algi (spirulina, wodorosty wakame).
Popularne w Polsce ryby słodkowodne zawierają małe ilości kwasów omega-3 – a ich spożycie może być niewystarczające, żeby zapewnić organizmowi odpowiedni poziom tych kwasów. Najlepszym źródłem omeg są tłuste ryby morskie, jak: makrela, łosoś, śledź i tuńczyk.
Olej lniany to jedno z najlepszych źródeł kwasu ALA w diecie (7 260 mg ALA w łyżce stołowej). ALA jest co prawda prekursorem do wytworzenia w organizmie dwóch innych niezbędnych kwasów tłuszczowych: EPA i DHA. Jednak proces ten jest bardzo mało wydajny (z ALA do DHA jest na poziomie 0,05%, do EPA na poziomie 0,2%, a DPA na poziomie 0,13%).
Mówiąc prościej: żeby zapewnić sobie zalecaną dzienną porcję kwasów EPA + DHA (250 mg) trzeba by zjeść dziennie około 64 łyżki stołowe oleju lnianego – zakładając, że miałby on bardzo wysoką zawartość ALA (na poziomie 50%). Taka ilość oleju nie wpłynęłaby dobrze na Twoje zdrowie – mimo, że olej lniany to zdrowy tłuszcz, to jednak tłuszcz (który powinien stanowić ok. 30% wartości energetycznej diety).
Aby mieć pewność, że dostarczasz organizmowi wszystkich potrzebnych dla zdrowia kwasów omega-3 oprócz oleju lnianego wprowadź do diety tłuste morskie ryby przynajmniej 2 razy w tygodniu.
Złota proporcja kwasów omega-6 do omega-3 wynosi 1:1. Obecnie bardzo trudno osiągnąć ten cel. Dieta współczesnego człowieka Zachodu zawiera średnio 15 razy więcej kwasów omega-6, niż omega-3! Jeśli chcesz wprowadzić do diety omegi – zdecydowanie postaw na kwasy omega-3.
Kwasy tłuszczowe omega-3 powinny być stałym elementem zdrowej diety – można je więc stosować przez cały rok. Dlatego warto przynajmniej 2 razy w tygodniu jeść tłuste morskie ryby lub zdecydować się na suplement wysokiej jakości.
Bibliografia
1. Dane na temat wartości odżywczych produktów pochodzą z bazy: U.S. DEPARTMENT OF AGRICULTURE, Food Data Central. Dostęp online.
2. Vannice G., Rasmussen H.: Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: Dietary Fatty Acids for Healthy Adults. Dostęp online.
3. Agostoni C., Bresson J., Fairweather-Tait S., et al.: Scientific Opinion on the Tolerable Upper Intake Level of eicosapentaenoic acid (EPA), docosahexaenoic acid (DHA) and docosapentaenoic acid (DPA). Dostęp online.
4. Gerster H.: Can adults adequately convert alpha-linolenic acid (18:3n-3) to eicosapentaenoic acid (20:5n-3) and docosahexaenoic acid (22:6n-3)? Dostęp online.
5. Connor W.: α-Linolenic acid in health and disease. Dostęp online.
6. Drouin G., Rioux V., Legrand P.: The n-3 docosapentaenoic acid (DPA): A new player in the n-3 long chain polyunsaturated fatty acid family. Dostęp online.
7. Rosenberg A.: Less meat, more plant-based: Here are the Nordic Nutrition Recommendations 2023. Dostęp online.
8. Wang Ch., Harris W., Chung M, et al.: n-3 Fatty acids from fish or fish-oil supplements, but not alpha-linolenic acid, benefit cardiovascular disease outcomes in primary- and secondary-prevention studies: a systematic review. Dostęp online.
9. Yuan Q., Xie F., Huang W., et al.: The review of alpha-linolenic acid: Sources, metabolism, and pharmacology. Dostęp online.
10. Rocha C., Pacheco D., Cotas J., et al.: Seaweeds as Valuable Sources of Essential Fatty Acids for Human Nutrition. Dostęp online.